Harburg.

Harburg is een stadje van een kleine 5500 inwoners in Zwaben in het bondsland Beieren. De gemeente ligt aan de Romantische Strasse in het dal van de rivier de Wörnitz. De gemeente Harburg bestaat uit 27 kernen. Harburg ligt in een zogenoemde “Ries”, een inslagkrater van zo’n vijftien miljoen jaar oud. De gemeente Harburg bestaat behalve de oorspronkelijke stad uit een groot aantal dorpen en gehuchten. Harburg ligt aan de Romantische Strasse.

De eerste zekere vermelding van Harburg in een oorkonde is uit 1150. De Harburg is dan een Rijksburcht in het bezit van het Zwabische geslacht Hofenstaufen. In 1251 werd de plaats door Koenraad IV zonder de burcht verpand aan de graaf van Oettingen. Al vroeg kreeg Harburg te maken met de reformatie, namelijk al in 1524, het jaar waarin Paul Warbeck de Lutherse hofprediker werd en de slotkerk de eerste protestante kerk in de Ries. Na een kort intermezzo van twee jaar onder katholieke graven, werd Harburg in 1552 definitief protestants. In 1612 werd voor de bewoners in het dal de Barbarakapel opgericht, die later uitgebreid werd tot kerk. Tijdens de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) kreeg Harburg het zwaar te verduren in 1632 toen het leger van koning Gustav II van Zweden met zijn leger door de stad trok. In 1634 was de bevolking van Harburg zelfs gehalveerd als gevolg van oorlogshandelingen en de pest. In 1671 vestigden zich vijf Joden in Harburg, wat het begin van de Joodse gemeente in de stad betekende. In 1731 sterft met de vorst Albrecht Ernst II het regerende protestantse lijn van het geslacht van Oettingen-Oettingen uit. In 1774 komt Harburg onder het bewind van de lijn Oettingen-Wallerstein. In 1800 wordt de burcht belegerd door Franse revolutionaire troepen. Doordat de Oostenrijkse bezetting van de burcht capituleerde, bleef het slot ongeschonden. Deze gebeurtenis wordt nog ieder jaar gevierd op een zondag in juni, het Bockfest. In 1806 komt Harburg onder het bestuur van het koninkrijk Beieren. In 1849 krijgt Harburg de status van stad en wordt bovendien aangesloten op het spoorwegnet en in 1863 worden de vijf oude stadspoorten afgebroken. In 1930 wordt de oude stadspomp op de markt afgebroken. In 1946 wordt de in 1945 verwoeste Steinernen Brücke herbouwd en in gebruik genomen, en tussen 1955 en 1957 wordt een tunnel onder de Harburg gebouwd en in 1975 wordt de nieuwe Wörnitzbrücke gebouwd.

Tot de bezienswaardigheden van Harburg behoort ongetwijfeld de burcht Harburg zelf. Deze torent boven de stad uit. Het is een uitgebreid middeleeuws complex uit de elfde en twaalfde eeuw. De toestand van de burcht zoals die in de achttiende eeuw was, is nu grotendeels bewaard gebleven. De oude stadspoorten van Harburg waren bijzonder, al omstreeks 1500 had de stad vijf houten poorten. Een stadsmuur was niet nodig, omdat de huizen aan de rand van de stad gezamenlijk een verdedigbare façade vormden. In het midden van de negentiende eeuw zijn de poorten afgebroken, officieel omdat ze bouwvallig waren, maar feitelijk omdat ze de mensen toen gewoonweg niet meer bevielen. Op de plekken van de oude poorten zijn nu gedenkborden aangebracht. De gemeente Harburg heeft in de verschillende kernen meerdere monumenten die onder de monumentenzorg van het bondsland Beieren staan.

Donauwörth.

Donauwörth is een gemeente van bijna 19.000 inwoners in het noordelijke deel van Zwaben in het bondsland Beieren. De gemeente ligt aan de mondingen in de Donau van de Kessel en de Wörnitz uit het noorden stromend en de Zusam en de Schmutter vanuit het zuiden. De gemeente bestaat naast de stad Donauwörth zelf uit negen kernen, variërend van dorpen tot gehuchten. De oude binnenstad van Donauwörth ligt ingeklemd tussen de Wörnitz en de Schellenberg.

Al rond het jaar 500 was er sprake van een eerste nederzetting in het huidige stadsdeel Ried. In 955 werd de eerste brug over de Donau gebouwd tijdens de voorbereidingen op de slag op het Lechfeld. In het jaar 1049 werd het klooster van het Heilige Kruis in de toenmalige burcht Mangoldstein ondergebracht, door paus Leo IX ingewijd. In 1193 kreeg Donauwörth stadsrechten en van 1178 tot 1266 werd de stad een Rijksleen van het geslacht Hohenstaufen. Vervolgens werd hij aan het hertogdom Beieren verpand. In 1301 werd Donauwörth Rijksstad en in 1488 trad de stad toe tot de Zwabische bond. Het stadsbestuur van Donauwörth ondersteunde de reformatie en werd officieel Luthers in 1577. In 1632, midden in de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) werd Donauwörth door de Zweedse koning Gustav II bezet. De slag bij de Schellenberg van 2 juli 1704 betekende voor het keurvorstendom Beieren het begin van een geallieerde overrompeling. Hierdoor verloor Donauwörth niet alleen zijn zelfstandigheid, maar ook de helft van zijn inwoners. Pas in de negentiende eeuw kwam de stad weer op zijn voormalige sterkte terug. Donauwörth beleefde kort voor het einde van de Tweede Wereldoorlog twee luchtaanvallen, waarbij de omgeving van het station en het stdascentrum zo goed als met de grond gelijk werden gemaakt. In 1946 begon de wederopbouw van de historische Reichstrasse.

De stad heeft een prachtig historisch centrum. Tussen het raadhuis en het Fuggerhaus verloopt de Reichsstrasse met zijn indrukwekkende patriciërshuizen. Het is een van de mooiste straten van Zuid-Duitsland. Donauwörth heeft meerdere bijzondere gebouwen.

• Het Liebfrauenmünster is een gotische hallenkerk van baksteen, bestaande uit drie schepen. De kerk staat op het hoogste punt van de Reichsstrasse en is gebouwd tussen 1444 en 1467. De oorspronkelijk gotische spits van de toren werd twee maal door de bliksem getroffen en sinds de laatste keer in 1732 is die vervangen door een eenvoudige spits. De kerk bezit een aantal opmerkelijke kunstvoorwerpen, zoals een Christusfiguur uit 1513 boven het altaar en een piëta uit 1508. Het oudste kunstwerk is echter een stenen madonna uit ongeveer 1425.

• Het Deutschordenshaus is een van de oudste plaatsen waar de Duitse Ridderorde samenkwam. De orde is in 1197 gesticht en deze kreeg al in 1214 de kapel bij de oude Donaubrug. Het gebouw in zijn huidige staat stamt uit 1774. Tegenwoordig is er de Städtische Kunstgalerie gevestigd.
• Het stadhuis is in 1236 gebouwd en werd in 1308 met materiaal van de afgebroken burcht Mangoldstein vergroot. Het gebouw heeft veel van branden te lijden gehad en in de zestiende eeuw kreeg het een derde verdieping. Het mansardedak stamt uit de achttiende eeuw. In de jaren tachtig is het gebouw grondig gerenoveerd en in 1986 is het klokkenspel aan de zijgevel aangebracht ter gelegenheid van het 750-jarig bestaan.
• Hert klooster van het Heilige Kruis is een schoolvoorbeeld van de laat-barok. In de kerk wordt een splinter van het kruis van Christus bewaard.
• In Parkstadt staat de katholieke kerk Christi Himmelfahrt.
• De Reichsstrasse vormt de kern van de stad Donauwörth. In het Heilige Roomse Rijk maakte deze straat deel uit van de Rijksweg tussen Neurenberg en Augsburg. Tegenwoordig maakt hij deel uit van de Romantische Strasse. In april 1945 werden grote delen van de Reichsstrasse verwoest, maar de wederopbouw naar de oude voorbeelden startte al in 1946.
• Het Tanzhaus werd rond 1400 gebouwd en het deed dienst als handels- en danshuis voor de burgerij. Vanaf 1570 werd het als graanopslagplaats gebruikt. In 1872 werd het huis geheel gerenoveerd en bij een luchtaanval in 1945 werd het tot op de fundamenten verwoest. Tegenwoordig is er een theaterzaal en een restaurant gevestigd. Op de vierde verdieping bevindt zich het archeologisch museum.
• De Rieder Tor is de enige van de vier bewaard gebleven grote stadspoorten. Het gebouw stamt uit 1811 en werd in de oorlog zwaar beschadigd. Tegenwoordig herbergt het het museum Haus der Stadtgeschichte.
• De Öchsentörl is een kleinere stadspoort in het noordoosten van de oude stad.
• Het Fuggerhaus met zijn markante gevel vormt het westelijke eindpunt van de Reichsstrasse. Het is in 1539 in Renaissancestijl gebouwd.
• Op de Calvarieberg is een kruisweg.

• Ten slotte is ook de ruïne van de Burg zu Wörth een bezoekje waard.

Weergaven: 199